Nurkowanie na wysokości to ekscytująca i pełna przygód aktywność, która obejmuje nurkowanie w zbiornikach wodnych położonych na dużych wysokościach, takich jak górskie jeziora. Ta wyjątkowa forma nurkowania stawia przed nurkami ekscytujące wyzwania, oferując zupełnie inne doświadczenie niż tradycyjne nurkowanie w obszarach przybrzeżnych lub tropikalnych. W tym artykule zbadamy świat nurkowania górskiego, omawiając jego definicję, wymagania sprzętowe i względy bezpieczeństwa.
Spis treści
Nurkowanie na wysokości
Nurkowanie górskie to wyspecjalizowana forma nurkowania, która odbywa się w miejscach położonych powyżej 300 metrów (1000 stóp) nad poziomem morza. Oferuje wyjątkową okazję do odkrywania zapierających dech w piersiach podwodnych krajobrazów w środowiskach na dużych wysokościach, gdzie warunki wodne, temperatura i widoczność mogą znacznie różnić się od przybrzeżnych lub tropikalnych miejsc. Nurkowanie na wysokości wymaga jednak odpowiedniego przygotowania i dodatkowych umiejętności. Ze względu na zmianę ciśnienia atmosferycznego, konieczne będzie inne podejście do planu nurkowania.
Sprzęt do nurkowania na wysokości
Pierwszą rzeczą do rozważenia jest sprzęt. Nurkowanie na wysokości będzie wymagało sprzętu dostosowanego do bardziej ekstremalnych warunków. Na co więc należy zwrócić uwagę?
Komputer do nurkowania na wysokości
Zakładam, że nurkujesz z komputerem nurkowym i nie jest to dla ciebie nic nowego. Jednak do nurkowania w akwenach położonych wyżej nad poziomem morza musisz posiadać komputer z taką opcją. Komputer nurkowy działa w oparciu o algorytm dekompresyjny, który w swojej podstawowej wersji przeznaczony jest do nurkowania na poziomie morza. Wraz ze wzrostem wysokości ciśnienie spada i komputer musi to uwzględnić. Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest sprawdzenie, czy komputer ma opcję zmiany na nurkowanie na wysokości.
Regulator dostosowany do wysokości
Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, jest automat oddechowy. Chociaż prawdą jest, że obecnie zdecydowana większość regulatorów nurkowych jest zaprojektowana do pracy w zmiennych warunkach, nie wszystkie będą odpowiednie do nurkowania na dużych wysokościach. Powód jest związany nie tyle z konstrukcją samego automatu, co z temperaturą wody. Im wyżej znajduje się zbiornik wodny, tym niższa będzie temperatura wody. Upewnij się więc, że twój automat jest przeznaczony do nurkowania w zimnej wodzie.
Sprzęt do nurkowania w zimnej wodzie
Jak wspomniałem powyżej, nurkowanie na wysokości odbywa się zwykle w znacznie zimniejszej wodzie niż w oceanie. Dlatego wybór sprzętu, zwłaszcza skafandra, będzie tutaj kluczowy. Nurkowanie w mokrej piance nie będzie tutaj najlepszą opcją i potrzebny będzie suchy skafander oraz pewne doświadczenie w jego użytkowaniu. Więcej o nurkowaniu w zimnych wodach można przeczytać na naszym blogu.
Co wziąć pod uwagę w nurkowaniu górskim?
Nurkowanie wysokogórskie stanowi wyjątkowe wyzwanie ze względu na warunki środowiskowe występujące na większych wysokościach. Oto kilka ważnych czynników, które należy wziąć pod uwagę:
Zmniejszone ciśnienie atmosferyczne
Na większych wysokościach ciśnienie atmosferyczne spada, co wpływa na wchłanianie i uwalnianie azotu w organizmie nurka. Wymaga to starannego planowania i przestrzegania limitów dekompresyjnych. Jak wspomniałem w sekcji dotyczącej komputerów nurkowych, nurkowanie na wysokości będzie wymagało zmiany tabeli nurkowania i ponownego obliczenia rzeczywistej głębokości. Zajmiemy się tym za chwilę.
Choroba wysokościowa
Zmniejszone ciśnienie na wysokości prowadzi do rozrzedzenia powietrza, a tym samym mniejszej ilości tlenu dostarczanego do organizmu przy każdym wdechu. Dla tych, którzy nie są do tego przyzwyczajeni, wiąże się to z bólami głowy, zmęczeniem, a nawet wymiotami. W związku z tym możesz poczuć się źle jeszcze przed rozpoczęciem nurkowania.
Zmiany temperatury
Jak wspomniałem wcześniej, temperatura wody w miejscach nurkowych na dużych wysokościach jest zwykle niższa w porównaniu do obszarów przybrzeżnych. Twierdzenie, że jest inaczej z pewnością sprawi, że będzie ci zimno…. Dlatego ciepłe ubrania i odpowiedni kombinezon są koniecznością. Szczególnie po wyjściu z nurkowania będziesz chciał wskoczyć w coś ciepłego.
Szkolenie i certyfikacja
I oczywiście, jak zawsze, zdecydowanie odradzam robienie czegokolwiek, o czym nie masz pojęcia. Odpowiednie szkolenie i certyfikacja są kluczowe dla każdego zainteresowanego nurkowaniem na dużych wysokościach. Specjalistyczne kursy nauczą cię niezbędnych umiejętności i wiedzy, aby bezpiecznie poruszać się po wyzwaniach związanych z nurkowaniem na większych wysokościach.
Teoretyczna głębokość oceaniczna
Jak wspomniałem wcześniej, czasy bezdekompresyjne dla nurkowań wysokościowych są niższe niż dla nurkowań na poziomie morza. Wielu nurków polega na komputerach nurkowych do generowania limitów w czasie rzeczywistym, a większość nowoczesnych komputerów nurkowych może automatycznie konwertować lub być ustawiona do nurkowania na określonej wysokości. Jeśli jednak korzystasz z tabel nurkowych, musisz być w stanie przeliczyć maksymalną głębokość, którą planujesz osiągnąć, na teoretyczną głębokość oceaniczną. Ogólnie rzecz biorąc, im większa wysokość, tym większa będzie głębokość teoretyczna.
Korekta krzyżowa
Aby określić naszą teoretyczną głębokość oceaniczną, najpierw musimy obliczyć tak zwaną “korektę krzyżową” dla wysokości, na której planujemy nurkować. Aby obliczyć korektę krzyżową, musimy po prostu podzielić ciśnienie na poziomie morza przez ciśnienie na wysokości.
cross = ciśnienie na poziomie morza / ciśnienie na wysokości
Ciśnienie na wysokości możemy odczytać z barometru lub z tabel. Weźmy przykład, że chcemy nurkować na wysokości 2000 m. Z tabel wiem, że na tej wysokości ciśnienie atmosferyczne wynosi 795 hPa, czyli 0,79 bara. Wiem również, że ciśnienie na poziomie morza to 1 atmosfera. Oznacza to, że nurkując na przykład na wysokości 2000 metrów, będziemy mieli taki współczynnik korekcji krzyżowej:
cross = 1/0.79 = 1,26
Teoretyczna głębokość oceaniczna
Teraz, gdy mamy już obliczony współczynnik krzyżowy, możemy obliczyć teoretyczną głębokość oceaniczną. Jest to również bardzo proste, ponieważ wszystko, co musisz zrobić, to pomnożyć planowaną głębokość nurkowania na wysokości przez współczynnik krzyżowy. W naszym przykładzie załóżmy, że chcemy zanurkować na głębokość 20 m w akwenie znajdującym się na wysokości 2000 m:
TOD = 20*1,26 = 25,2m
Znamy już teoretyczną głębokość oceaniczną, więc nasze nurkowanie na głębokość 20 metrów na wysokości 2000 metrów nad poziomem morza powinno być traktowane jako nurkowanie na głębokość 25 metrów na poziomie morza. Różnica ta wpłynie na limit bezdekompresyjny, a tym samym na nasycenie organizmu azotem. Dlatego też komputer nurkowy musi brać to pod uwagę.
Miejsca do nurkowania na wysokości
Jeśli już zdecydowałeś, że nurkowanie w zimnych wodach jest dla ciebie czymś atrakcyjnym, pozwól, że wymienię kilka fajnych miejsc. Możesz tam spróbować nurkowania na wysokości i przeżyć wspaniałą przygodę. Istnieje kilka urzekających miejsc na całym świecie, które słyną z możliwości nurkowania na wysokościach. Oto kilka godnych uwagi lokalizacji:
Niesamowite jezioro Tahoe, USA
Jezioro Tahoe, położone w górach Sierra Nevada, oferuje krystalicznie czyste wody i oszałamiającą widoczność pod wodą. Nurkowie mogą odkrywać podwodne lasy, formacje skalne i różnorodne gatunki ryb.
- Wysokość nad poziomem morza: 1 897 m,
- Średnia głębokość: 300 m,
- Maksymalna głębokość: 501 m
Magiczne jezioro Titicaca, Boliwia i Peru
Jezioro Titicaca, najwyżej położone żeglowne jezioro na świecie, oferuje nurkom możliwość odkrycia starożytnych ruin Inków pod jego powierzchnią, a także napotkania unikalnych gatunków ryb występujących tylko w tym wysoko położonym jeziorze.
- Wysokość nad poziomem morza: 3 812 m,
- Średnia głębokość: 150 m,
- Maksymalna głębokość: 281 m
Jezioro Bajkał, Rosja
Najgłębsze jezioro na świecie, czyli Bajkał jest również najgłębszym i najstarszym jeziorem słodkowodnym na świecie. Zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Nurkowanie w jego czystych wodach ujawnia niezwykłą różnorodność flory i fauny, w tym słynne foki bajkalskie.
- Wysokość nad poziomem morza: 456 m,
- Średnia głębokość: 750 m,
- Maksymalna głębokość: 1642 m
Czy nurkowanie na wysokości jest bardziej niebezpieczne?
Nurkowanie wysokościowe wiąże się z dodatkowymi wyzwaniami w porównaniu z tradycyjnym nurkowaniem ze względu na czynniki takie jak obniżone ciśnienie atmosferyczne i niższe temperatury wody. Jednak przy odpowiednim przeszkoleniu, sprzęcie i przestrzeganiu środków bezpieczeństwa, ryzyko może być skutecznie zarządzane, a nurkowanie wysokościowe może być bezpiecznie uprawiane.
Czy mogę używać mojego zwykłego sprzętu do nurkowania?
Podczas gdy część sprzętu używanego w zwykłym nurkowaniu może być używana do nurkowania na wysokości, konieczne są pewne zmiany i dodatki. Regulatory i komputery nurkowe dostosowane do wysokości to podstawa, ale także należy wziąć pod uwagę odpowiednią ochronę przed zimną wodą.
Czy potrzebuję licencji do nurkowania na wysokości?
Tak, kurs nurkowania góskiego jest więcej niż zalecany. Organizacje takie jak PADI oferują kursy, które zapewniają nurkom niezbędną wiedzę i umiejętności do bezpiecznego nurkowania na większych wysokościach.
Czy mogę coś zobaczyć pod wodą?
Tak, środowiska wysokogórskie często posiadają unikalne gatunki życia morskiego przystosowane do specyficznych warunków tych ekosystemów. Nurkując możesz spotkać gatunki ryb, rośliny wodne i inne fascynujące stworzenia, które zazwyczaj nie występują w przybrzeżnych lub tropikalnych miejscach nurkowych.
Czy istnieją miejsca odpowiednie dla początkujących?
Tak, istnieją miejsca do nurkowania górskiego, które są przeznaczone dla nurków na wszystkich poziomach, w tym początkujących. Ważne jest jednak, aby początkujący nurkowie przeszli odpowiednie szkolenie, zdobyli doświadczenie w regularnym nurkowaniu i stopniowo przechodzili do nurkowania wysokościowego pod okiem certyfikowanych instruktorów.
Jaki jest rekord w nurkowaniu na wysokości?
Według Księgi Rekordów Guinnessa, najwyższym nurkowaniem na świecie było nurkowanie wykonane w jeziorze Ojos de Salado w Argentynie. Dokonał tego Polak, Marcel Korkus w 2019 roku. Tym samym wpisał się on na listę rekordzistów w świecie nurkowania.
Nurkowanie na wysokości – podsumowanie
Nurkowanie górskie otwiera świat przygód i odkryć dla nurków poszukujących nowych doświadczeń. Dzięki wyjątkowym wyzwaniom, zapierającym dech w piersiach krajobrazom i niezwykłemu życiu morskiemu, zapewnia niezapomnianą podróż w głąb środowisk na dużych wysokościach. Przestrzegając odpowiednich protokołów bezpieczeństwa, zdobywając niezbędne szkolenia i certyfikaty oraz szanując delikatne ekosystemy, nurkowie mogą wyruszyć na ekscytujące wyprawy nurkowe na dużych wysokościach, jednocześnie chroniąc te niezwykłe podwodne krainy.
