Czy nurkowanie jest bezpieczne? Cóż… O bezpieczeństwie w nurkowaniu możemy mówić bardzo długo, a moim zdaniem wszystko zależy od wielu czynników. Porozmawiajmy o tym temacie dzisiaj.
Po latach pracy w branży nurkowej, mogę z łatwością odpowiedzieć na pytanie : “Czy nurkowanie jest bezpieczne?”. I moja odpowiedź brzmi : tak, ale tylko wtedy, gdy przestrzegasz zasad i nurkujesz w granicach swoich możliwości.
Szybkie wskazówki dotyczące bezpieczeństwa w nurkowaniu
1. tak, nurkowanie jest bezpieczne, jeśli przestrzegasz zasad
2. nie podawaj się za kogoś z większym doświadczeniem niż faktycznie jesteś
3. poproś o radę instruktora lub bardziej doświadczonego kolegę
Spis treści
Czy nurkowanie jest bezpieczne i co zrobić, aby tak było?
Przestrzeganie zasad jest kluczowe nie tylko w nurkowaniu, ale także w innych sportach z grupy tzw. sportów ekstremalnych. Oprócz przestrzegania zasad, moim zdaniem, trzeba mieć również świadomość, jakie mogą być konsekwencje naszej lekkomyślności.
Oczywiście zaraz mogą pojawić się opinie, które stwierdzą że przestrzeganie zasad to tylko minimalizacja ryzyka, a nie gwarancja bezpieczeństwa w nurkowaniu. Tak zgadzam się, ale to właśnie minimalizacja ryzyka i zapobieganie krytycznym, stresującym sytuacjom ma znaczący wpływ na bezpieczeństwo w nurkowaniu.
Nie bądź zbyt pewny siebie
Wielokrotnie w swojej karierze spotykałem nurków, którzy mieli bardzo wysokie poczucie bezpieczeństwa. Niestety czasem, moim zdaniem bezpodstawne. To pozorne poczucie bezpieczeństwa pod wodą prowadzi do obniżenia czujności. Chyba taka jest ludzka natura, że gdy uznamy coś za względnie bezpieczne, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa schodzi gdzieś na bok.
Zaczynamy iść na ustępstwa, wyjątki, bo przecież “co może się stać? Odbyłem więcej niż X nurkowań, mogę to zrobić”. Wtedy właśnie drastycznie wzrasta ryzyko i prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji awaryjnej.
Zwiększenie bezpieczeństwa w nurkowaniu poprzez szkolenia
Odpowiednie szkolenie, uczestnictwo w kursach i warsztatach nurkowych wydaje się być naturalnym sposobem na zminimalizowanie ryzyka przez nurka. Oczywiście samo odbycie kursu nurkowego nie uczyni z Ciebie Alfy i Omegi, i nie staniesz się z dnia na dzień mistrzem czy ekspertem nurkowania.
Jednak to, co zyskasz, to solidne podstawy wiedzy nurkowej, które pozwolą Ci robić postępy, a jednocześnie zapewnią bezpieczeństwo. Doświadczenie to coś, co zdobywa się cały czas. Z pewnością nie zdobędziesz doświadczenia po 20 czy 30 nurkowaniach.
Z góry przepraszam, jeśli zabrzmi to wyniośle…. Ale bawią mnie ludzie, którzy pozują na wielkich ekspertów i doświadczonych nurków, bo ukończyli zaawansowany kurs i zrobili już 30 nurkowań. Ja, z moimi kilkoma tysiącami nurkowań i po 6 latach pracy jako instruktor nurkowania, wiem, że jeszcze wiele nauki przede mną.
Jestem nieśmiertelny!
W zależności od tego, w jakim akwenie nurkujesz, może to nastąpić wcześniej lub później. Jednak to, co mogę powiedzieć z dużą dozą prawdopodobieństwa, to że kiedyś to “uczucie” przyjdzie również do Ciebie. Poczucie, że jesteś tak dobrym nurkiem, tak doświadczonym, że poradzisz sobie w każdej sytuacji i w każdych warunkach.
I wtedy pojawia się też pokusa, bardzo silna, żeby zrobić coś więcej, coś ponad swoje ograniczenia, swój poziom zaawansowania. A czym jest nurkowanie ponad swoje ograniczenia? To trochę tak, jakbyś zdecydował się zasiąść za sterami samolotu, mając przecież prawo jazdy na samochód. Czy to ma sens?
O nurkowaniu ponad granice swoich możliwości
Jako dobry przykład przytoczę tutaj nurkowanie nocne. Osobiście jest to jedno z moich ulubionych nurkowań. Podwodny świat jest wtedy zupełnie inny niż ten, który znamy z nurkowań dziennych. Towarzyszy nam również nieco więcej adrenaliny, więcej emocji. Często klienci pytają, czy mogą ze mną nurkować w nocy. Tak, ale czy masz ukończony kurs nurkowania nocnego? Odpowiedź zazwyczaj brzmi “Nie”.
Jeśli nie ukończyłeś kursu nurkowania nocnego, bardzo mi przykro, ale nie będę z Tobą nurkował po zachodzie słońca. Powód tej decyzji jest następujący:
Bezpieczeństwo w nurkowaniu przede wszystkim
Nie mogę zabrać cię na nocne nurkowanie tylko dlatego, że masz na to ochotę. Nawet jeśli jesteś moim najlepszym przyjacielem, nie mogę tego zrobić. Po prostu wiem, jakie ryzyko niesie ze sobą nurkowanie nocne i że taka forma aktywności stanowi potencjalne zagrożenie dla Twojego bezpieczeństwa podczas nurkowania. Gdyby doszło do jakiegoś wypadku nurkowego, myślę, że możesz sobie wyobrazić, jak poważne byłyby dla mnie konsekwencje. Oczywiście inaczej wygląda to w przypadku działalności szkoleniowej, podczas kursu nurkowania nocnego czy w ramach kursu zaawansowanego.
Jakie masz umiejętności i doświadczenie?
Nawet jako nurek z certyfikatem do nurkowania nocnego, bałbym się z Tobą zejść pod wodę, jeśli wcześniej nie nurkowaliśmy w ciągu dnia. Nie wiem jak nurkujesz i jak zachowałbyś się w sytuacji awaryjnej. Czy byłbyś w stanie myśleć racjonalnie? Czy byłbyś w stanie mi pomóc, gdyby zaszła taka potrzeba?
To podstawowe pytania, na które trzeba najpierw sobie odpowiedzieć przed skokiem do wody. A także pytania te wpływają na odpowiedź, czy nurkowanie jest bezpieczne.
Rób co chcesz, to twoje życie.
Oczywiście nikt nie zabroni Ci iść na nocne nurkowanie, gdy nie masz do tego uprawnień. Możesz nawet zabrać ze sobą przyjaciela lub wybrać się samemu. Możesz też zacząć nurkowanie techniczne, bez szkolenia. Cokolwiek chcesz, możesz zrobić. Pamiętaj tylko, że jeśli podczas takiego nurkowania coś się stanie, żadne ubezpieczenie nurkowe, nawet DAN nie pokryje Twojego powrotu do zdrowia. A to dlatego, że nurkowałeś niezgodnie ze swoim poziomem wyszkolenia.
Dlatego bardzo polecam i zachęcam do przestrzegania zasad standardów nurkowych. Jeśli zaczniesz ich przestrzegać od samego początku, wtedy wyrobisz w sobie właściwe nawyki bezpiecznego nurkowania.
Bezpieczeństwo w nurkowaniu – kto jest odpowiedzialny?
Czy nurkowanie jest bezpieczne? Jak już wiesz, zależy to głównie od Ciebie. Jeśli przejdziesz dobre szkolenie nurkowe i będziesz przestrzegać zasad, zminimalizujesz ryzyko wystąpienia niefajnej przygody. Ale to chyba jest oczywiste, że nurkowanie to sport wysokiego ryzyka, niezależnie od tego jak głęboko zejdziesz i w jakiej widoczności będziesz nurkować.
Nurkowanie to oszukiwanie natury, która oznajmiła nam że nasze miejsce jest na powierzchni, a nie pod wodą. Ty jednak chcesz obejść ten zakaz i dlatego nurkujesz ze sprzętem do nurkowania. I to Ty ponosisz odpowiedzialność za wszelkie konsekwencje.
Chcącemu nie dzieje się krzywda
W prawie rzymskim istniała zasada, która do dziś obowiązuje we wszystkich systemach prawnych – volenti non fit injuria. Co po łacinie oznacza “chcącemu nie dzieje się krzywda”. Ta maksyma prawna mówi, że osoba, która świadomie i dobrowolnie naraża się na niebezpieczeństwo, nie może dochodzić roszczeń za powstałą szkodę. Zasada ta stanowiła podstawę common law dla doktryny przejęcia ryzyka.
Odpowiedzialność centrum nurkowego za Twoje bezpieczeństwo
Nie ulega wątpliwości, że centrum nurkowe, z którego korzystamy powinno zrobić wszystko, aby nasze nurkowania były przyjemne i przede wszystkim bezpieczne. To na ich barkach spoczywa odpowiedzialność i to oni powinni zrobić wszystko, aby wypadków nurkowych było jak najmniej.
Co to znaczy jak najmniej? Prawdopodobnie nie powinno być ich w ogóle? Tak, zgadzam się, ale nie żyjemy w idealnym świecie, gdzie wszystko jest tylko białe lub tylko czarne. Jak wspomniałem wcześniej, nurkowanie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem i musisz je zaakceptować, jeśli chcesz nurkować.
My, jako autoryzowane centrum nurkowe PADI, mamy wdrożone procedury i prowadzimy odpowiednią dokumentację. Zawsze przed nurkowaniem musisz zapoznać się z zasadami i stopniem ryzyka, a zapoznanie się z nimi potwierdzasz podpisem na oświadczeniu. Ma to na celu ochronę nas, ale także Ciebie. Być może nigdy nie nurkowałeś w oceanie i po prostu nie wiesz czego się spodziewać na łodzi, dlatego warto dokładnie przeczytać wszystkie punkty i w razie wątpliwości zadawać pytania.
Czy zatem nurkowanie jest bezpieczne? Podsumujmy
Świadomość zagrożeń i własnych ograniczeń, poszerzanie wiedzy, uczestnictwo w kursach i warsztatach nurkowych, właściwa konserwacja sprzętu, przestrzeganie zasad bezpiecznego nurkowania, planowanie nurkowania, partnerstwo – to czynniki, które mają znaczący wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa nurkowania. Gdy każdy nurek rzetelnie podejdzie do tego zagadnienia, myślę że bez większych problemów będzie w stanie odpowiedzieć na pytanie, czy nurkowanie jest bezpieczne dla siebie i innych.
I tak na sam koniec powiem, że nic tak nie podnosi świadomości i możliwości nurka jak dobrze przeprowadzony kurs PADI Rescue Diver. Jeśli jeszcze go nie zrobiłeś, nie ma się nad czym zastanawiać. Po prostu zrób go.
