Jacket nurkowy to niezbędny element sprzętu nurkowego. Często więc zakup własnego BCD rodzi wiele pytań. Sam wielokrotnie stawałem przed tym pytaniem: jaki jest najlepszy jacket nurkowy? Wielu początkujących nurków staje przed tym dylematem, dlatego w tym artykule postaram się pokazać najlepsze możliwe rozwiązanie.
Oczywiście zakup własnego sprzętu nurkowego powinien być poprzedzony testami różnych konfiguracji, modeli i rozwiązań. Warto też zasięgnąć opinii bardziej doświadczonych kolegów lub zapytać w pobliskim centrum nurkowym. Jakie jednak podstawy trzeba znać na temat jacketu nurkowego?
Spis treści
Idealny jacket nurkowy
W życiu rzadko zdarzają się rzeczy idealne i nie inaczej jest w przypadku sprzętu nurkowego, a dokładniej jacketu nurkowego. Każdy ma swoje preferencje i coś, co sprawdza się u mnie, może nie być równie dobre dla Ciebie.
Najpierw nomenklatura BCD
BCD, utrzymuje nas w neutralnej pływalności podczas nurkowania. To taka ogólna definicja. Jednak ten element sprzętu nurkowego ma kilka nazw. Niektórzy nazywają go kamizelką wypornościową lub jacketem nurkowym. Ponieważ jednak nazwy te są dość długie, najczęściej spotkasz się ze skrótem “BCD” oznaczającym Bouncy Control Device, lub potoczną nazwą “jacket” oznaczającą po prostu kamizelkę. Każda z tych nazw jest poprawna i odnosi się do tego samego urządzenia. Istnieją jednak dwa podstawowe rodzaje BCD.
Klasyczny jacket nurkowy
Konstrukcja tego typu kamizelki nurkowej wyróżnia się tym, że przestrzeń powietrzna zajmuje prawie całą powierzchnię kamizelki z wyjątkiem pasów ramiennych. Ponadto stanowi ona integralną całość bez możliwości wymiany poszczególnych elementów BCD. Pasy ramienne są regulowane i posiadają odpinane klamry.
Dodatkowo BCD, utrzymywane jest w prawidłowej pozycji za pomocą pasków na rzepy oraz regulowanej klamry brzusznej i piersiowej. Jak wspomniałem wcześniej, przestrzeń powietrzna zajmuje większą część kamizelki, więc “pompuje się” zarówno na plecach jak i w okolicach brzucha. Co to oznacza dla nurka? Posiadanie powietrza w brzusznej części BCD ułatwia nam utrzymanie pionu na powierzchni.
Zalety i wady klasycznego jacketu nurkowego
Pod wodą natomiast może powodować trudności z utrzymaniem pozycji poziomej lub złapaniem tzw. trymu. Klasyczne kamizelki posiadają zazwyczaj dwie (czasem więcej) kieszenie na dodatkowy sprzęt, a w większości nowych konstrukcji znajdziemy również różnego rodzaju kieszenie balastowe. O ile większość kamizelek nie różni się zbytnio konstrukcją, o tyle kieszenie balastowe są elementem, któremu warto przyjrzeć się bliżej przy zakupie BCD.
Różne marki stosują własne rozwiązania, ale nie wszystkie z nich są zbyt udane. Balast jest zbyt trudny do włożenia, lub co gorsza zbyt łatwo można go zgubić, co jest ostatnią rzeczą, którą chcielibyśmy stracić podczas nurkowania…. Należy również zwrócić uwagę na pojemność głównych kieszeni balastowych oraz czy kamizelka posiada dodatkowe kieszenie balastowe (tzw. trim pockets).
Podsumowując:
Plusy:
- łatwe do zakładania i zdejmowania
- zintegrowane kieszenie na akcesoria i balast
- dobra pozycja na powierzchni
Minusy:
- słabe właściwości trymu
- zwiększone prawdopodobieństwo awarii
- brak możliwości wymiany określonych elementów
Jacket nurkowy typu “skrzydło”
Te jackety nurkowe charakteryzują się przede wszystkim modułową budową. Oznacza to, że składają się z trzech podstawowych elementów: płyty, uprzęży i worka wypornościowego. Płyta stanowi tutaj podstawę konstrukcji, ponieważ do niej mocujemy uprząż i worek. Ze względu na kształt płyt możemy je podzielić na klasyczne, trapezowe i lekko “skośne” przypominające literę “H”.
Materiał, z którego są zbudowane również klasyfikuje je na dwie kategorie, ciężkie stalowe i lekkie, najczęściej aluminiowe. Uprzęże również można podzielić na dwa rodzaje. Techniczna uprząż DIR zbudowana jest z jednego kawałka taśmy i nie posiada odpinanych klamer naramiennych. Ten typ jest dopasowywany do nurka przed założeniem, gdyż po założeniu nie ma już możliwości regulacji.
Lecz ma ona jedną ogromną zaletę jest niemal niezniszczalna, a więc bezawaryjna. Obecnie można kupić uprzęże regulowane tak jak w klasycznych kamizelkach lub poprzez specjalne d-ringi. Są one łatwiejsze w zakładaniu i regulacji, ale nie tak bezawaryjne.
Plusy i minusy jacketu nurkowego typu skrzydło
Ostatnim elementem naszego zestawu jest worek wypornościowy czyli tak zwane “skrzydło”. Skąd taka nazwa? Ponieważ worek ten jest ułożony równomiernie po obu stronach butli nurka, co daje wrażenie posiadania dwóch małych skrzydełek po bokach. O ile sama konstrukcja nie jest dla nas do końca ważna, o tyle to co daje nam takie ułożenie już tak.
Sprawia on bowiem, że powietrze rozchodzi się równomiernie na nasze plecy wzdłuż tułowia, co skutkuje znacznie lepszym utrzymaniem nurka w trymie. Worki można również podzielić na dwa rodzaje w zależności od ich kształtu. Pierwszy, tradycyjny, to pączek lub potocznie spłaszczona opona.
Taka konstrukcja ma niestety jedną zasadniczą wadę. Gdy nurek znajduje się na powierzchni wody, większość powietrza jest wypychana do górnej części worka, który jest dość duży, co utrudnia nam utrzymanie pozycji pionowej.
Torby nowego typu są konstrukcjami asymetrycznymi, kształtem przypominającymi jajko. Górna objętość worka została tu znacznie zmniejszona, co zapobiega wspomnianemu wcześniej problemowi. BCD typu “skrzydło” nie posiadają żadnych zintegrowanych kieszeni na balast czy akcesoria, ale ich modułowość sprawia, że dość łatwo możemy dodać balast do naszego zestawu.
Podsumowując:
Plusy:
- Bardzo dobry trym
- niska awaryjność
- możliwość zmiany konfiguracji
Minusy:
- brak możliwości regulacji w wodzie (system DIR)
Jacket nurkowy typu hybrydowego
Koniecznie trzeba wspomnieć o kilku modyfikacjach klasycznych kamizelek. Hybrydą natomiast jest BCD, w którym objętość powietrza na brzuchu została dość znacznie zmniejszona. Dzięki temu ciśnienie w tej części ciała przy pełnym napompowaniu kamizelki jest niższe niż w klasycznych konstrukcjach. Z kolei w kamizelkach skrzydłowych przestrzeń powietrzna ograniczona jest tylko do tylnej części kamizelki, co sprawia, że znacznie bardziej przypominają one prawdziwe “skrzydła”.
Konstrukcje te jednak w wielu przypadkach nie są zbyt udane ze względu na niewłaściwą cyrkulację powietrza w worku, co wpływa na równowagę nurka pod wodą, a także problemy z wypuszczaniem powietrza z kamizelki. Poza tym nie różnią się one zbytnio od klasycznych konstrukcji.
Idealny jacket nurkowy? Podsumujmy
Mam nadzieję, że tym tekstem nieco rozjaśniłem Wam tę kwestię i ułatwiłem podjęcie decyzji. Jednak przed zakupem własnego BCD zdecydowanie warto zanurkować przynajmniej raz w każdym z tych typów, aby móc zdecydować, co najlepiej leży w Twoim przypadku. Dla mnie jest tylko jeden słuszny wybór, ci którzy ze mną nurkowali na pewno wiedzą który. Który z nich będzie dla Ciebie najlepszym jacketem nurkowym? To jest coś, co będziesz musiał odkryć sam.